Gdy w którymś momencie życia pojawiają się u nas tzw. ósemki, zwykle rodzi się wiele pytań. Co to jest ząb mądrości? Jak o niego dbać? Czy zawsze trzeba go usuwać i czy ósemka po ekstrakcji wyrasta na nowo? Poniżej znajdziemy odpowiedzi, które rozwieją nasze wątpliwości. Bardzo możliwe, że wszystkie nasze obawy związane z problematycznymi ósemkami znikną na zawsze!
Co to jest ząb mądrości i gdzie się znajduje?
Dlaczego właściwie u człowieka wyłaniają się ósemki? Co to jest ząb mądrości? Można powiedzieć, że ósemki są pozostałością uzębienia naszych prapraprzodków, których nawyki żywieniowe były zgoła odmienne od naszych. Trzecie zęby trzonowe były bardzo użyteczne i służyły im do rozgryzania oraz żucia twardego jedzenia. Rozbudowana, szeroka żuchwa tworzyła idealne warunki do wyrzynania się ósemek. Dzisiaj nasza jama ustna jest fizjonomicznie węższa.
Zęby mądrości uważane za narządy szczątkowe u człowieka wyrzynają się jako ostatnie po obu stronach, w szczęce i żuchwie tzn. za siódmymi zębami trzonowymi. To oznacza, że znajdują się na samym końcu linii zębów, zarówno na dole, jak i na górze. Pojawiają się średnio między 16, a 22 rokiem życia.
Jak to w życiu bywa, także w tej kwestii występują wyjątki od reguły, co oznacza, że niektórzy z nas nigdy mogą nie doczekać się trzecich zębów trzonowych, lub mogą pojawić się one o wiele później (np. dopiero po 45 roku życia). Bardzo często nie wyrastają w komplecie, tj. u niektórych osób w ciągu całego życia wyrzyna się na przykład tylko jedna ósemka.
Czy ząb mądrości trzeba usuwać? To warto wiedzieć!
Wiele osób obawia się usuwania ósemek, ponieważ „wyrywanie” zębów, jak potocznie nazywana jest ekstrakcja, kojarzone jest z wielkim bólem. Na szczęście w dobie dzisiejszej medycyny i szeroko rozwiniętej stomatologii zabieg ten pod znieczuleniem jest całkowicie bezbolesny. Co więcej, zęba mądrości – gdy już wyłoni się całościowo – wcale nie trzeba usuwać. Wszystko zależy bowiem od jego stanu i od tego, pod jakim kątem rośnie.
Oczywiście, czasami zdarza się, że już od samego początku ostatni ząb trzonowy zaatakowany jest próchnicą. Wtedy skłania to stomatologa do podjęcia się jego natychmiastowej ekstrakcji – bakterie mogą przenosić się na inne zęby i powodować ich psucie. Gdy jednak ósemka wyrasta pod dobrym kątem, nie „rozpycha” się w jamie ustnej i nie jest zainfekowana, podczas szczotkowania wystarczy dokładnie czyścić tylne uzębienie szczęki i regularnie, mniej więcej co pół roku odwiedzać dentystę. Lekarz pomoże określić, w jakim stanie jest ząb i czy warto go w ogóle „ruszać”.
Tutaj warto nadmienić, że etapów wyrastania zęba mądrości jest wiele, a cały proces może w każdym momencie się zatrzymać i wznowić, na przykład po paru miesiącach. Niekiedy dochodzi do napierania ósemki na inne zęby, ponieważ nie wyrzyna się ona pod prawidłowym kątem. Powoduje to wiele dolegliwości bólowych, może prowadzić do zapalenia dziąseł, a nawet powstawania wad zgryzu, czy w skrajnych przypadkach torbieli. Ze względu na specyficzne umiejscowienie trzecich zębów trzonowych, a czasami brak wystarczającej przestrzeni na ich prawidłowe wyrośnięcie, warto rozważyć ekstrakcję.
Ostateczna decyzja o usunięciu należy do stomatologa. Podejmuje on ją na podstawie pantomogramu, a zabieg przeprowadzany jest przez chirurga metodą dłutowania. Reasumując, ekstrakcja ósemki powinna nastąpić, gdy wystąpią następujące symptomy:
- stan zapalny jamy ustnej;
- próchnica;
- ból spowodowany nieprawidłowym wzrostem zęba;
- torbiel.
Zęby mądrości nie powinny być usuwane w ramach działań profilaktycznych. Czasami lekarz proponuje likwidację tych jeszcze niewyrośniętych, jeśli przewiduje, że mogą spowodować komplikacje u pacjenta.
Czy ząb ósemka może odrosnąć? O tym trzeba przeczytać!
Gdy już wiemy, co to jest ząb mądrości, możemy poszukać odpowiedzi na pytanie, czy po usunięciu może on odrosnąć w tym samym miejscu? Na pierwszy rzut oka pytanie może wydawać się naiwne, ale okazuje się, że w historii medycyny stomatologicznej zapisały się również i takie przypadki.
U większości ludzi wyrastają maksymalnie cztery zęby mądrości. Czasami jednak zdarza się, że wyrzyna się ich więcej. Na szczęście dotyczy to zaledwie 1-2% populacji na świecie. Niektórzy stomatolodzy wspominają pacjentów, którzy po ekstrakcji ósemki, po pewnym czasie składali im wizyty, skarżąc się na taki sam ból, jak przed zabiegiem. Po wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego okazywało się, że w tym samym miejscu rzeczywiście pojawił się ponownie zalążek zęba. Co więcej, zjawisko to nie dotyczy tylko wyłącznie ósemek. W jamie ustnej nadliczbowo mogą wyrosnąć także inne trzonowce. Jednak podobnie, jak w przypadku zębów mądrości, do takich sytuacji dochodzi niezwykle rzadko.
Wyrzynające się ósemki wcale nie muszą kojarzyć się z bólem. Gdy dokładniej zaznajomimy się z tym, co to jest ząb mądrości, gdzie się znajduje i jakie dolegliwości są z nim związane, wraz z lekarzem stomatologiem sprawniej podejmiemy decyzję dotyczącą samego leczenia, a tym samym unikniemy lub szybko pozbędziemy się nieprzyjemnych symptomów.